Blog

Rodzaje rękawic i obuwia przeznaczonych do stosowania przez pracowników zatrudnionych w branży medycznej są zróżnicowane w zależności od grupy zawodowej, dla której są one dedykowane. Wiąże się to z rodzajem zagrożeń, na które są eksponowane ręce i nogi pracowników, a także ze specyfiką wykonywanych przez nich czynności zawodowych.

Agnieszka Stefko

Pierwszą grupą zawodową, dla której przeznaczona jest oddzielna, specjalna grupa rękawic są lekarze i pielęgniarki, czyli osoby pracujące w bezpośrednim kontakcie z pacjentem. Dla tej grupy pracowników przeznaczone są tzw. rękawice medyczne. Są to szczególne wyroby, gdyż mają one podwójną funkcję, tzn. zapewniają ochronę zarówno pracownika, jak i pacjenta przed wzajemnymi zakażeniami i zanieczyszczeniami. Rękawice medyczne są zatem przykładem wyrobów tzw. podwójnego użycia.

W artykułach dotyczących rękawic i obuwia, które ukazały się w numerach 6/2011, 7-8/2011 i 9/2011 miesięcznika „Praca i Zdrowie”[1, 2, 3] wykazano, że rękawice i obuwie zapewniające ochronę rąk i nóg pracowników przed różnymi zagrożeniami są zaliczane do środków ochrony indywidualnej. Wyroby te podlegają procedurze oceny zgodności według dyrektywy 89/686/EWG[4] (rozporządzenia ministra gospodarki z 21 grudnia 2005 r.[5]), co ma na celu potwierdzenie, że spełniają one odpowiednie wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.
Z kolei w odniesieniu do wyrobów medycznych, do których również zaliczane są rękawice medyczne, obowiązują odrębne przepisy, określone w dyrektywie dotyczącej tej grupy wyrobów[6, 7].

Rękawice medyczne

Zgodnie z obowiązującymi obecnie postanowieniami w Unii Europejskiej[8], rękawice medyczne, z uwagi na ich podwójne przeznaczenie, podlegają ocenie zarówno w odniesieniu do wymagań dyrektywy dotyczącej wyrobów medycznych, jak i dyrektywy dotyczącej środków ochrony indywidualnej[4].
W przypadku obydwu dyrektyw funkcjonują normy zharmonizowane określające wymagania i metody badań dla rękawic, stosowane w ich ocenie w celu potwierdzenia zgodności z zasadniczymi wymaganiami danej dyrektywy.

W przypadku dyrektywy dotyczącej wyrobów medycznych normami zharmonizowanymi, które określają wymagania i metody badania dla rękawic medycznych są następujące normy:
- EN 455-1:2000[9],
- EN 455-2:2009+A1:2011[10],
- EN 455-3:2006[11],
- EN 455-4:2009[12].

Wymagania stawiane rękawicom medycznym według wymienionych norm dotyczą nieobecności dziur, właściwości fizycznych, oceny biologicznej i oceny okresu trwałości.
W przypadku dyrektywy dotyczącej środków ochrony indywidualnej nie ma oddzielnej normy zharmonizowanej ani oddzielnej grupy wymagań dotyczących rękawic przeznaczonych dla personelu medycznego. W ich ocenie stosuje się normę: EN 374-1:2003[13], w której określono wymagania dla rękawic chroniących przed chemikaliami i mikroorganizmami oraz kolejne części tej normy, w których opisane są metody badań: EN 374-2:2003[14] i EN 374-3:2003[15]. Obecnie zatem, poza badaniami zgodnymi z kolejnymi częściami wymienionej normy EN 455 i oceną rękawic medycznych w kontekście spełnienia wymagań dyrektywy medycznej, wykonuje się dla nich również komplet badań przewidzianych dla rękawic chroniących przed chemikaliami i mikroorganizmami.

Zakres badań obejmuje m.in. odporność na działanie czynników mechanicznych (odporność na ścieranie, przecięcie, przekłucie i wytrzymałość na rozdzieranie), odporność na przesiąkanie (badania nieszczelności), odporność na przenikanie co najmniej jednej substancji chemicznej. Wyniki przeprowadzonych badań laboratoryjnych są uwzględniane w ocenie typu WE rękawic medycznych, która kończy się wydaniem dla rękawic certyfikatu oceny typu WE.