Zdefiniowanie pojęcia kultury bezpieczeństwa nie jest proste. Termin ten został po raz pierwszy użyty w dokumencie opracowanym po katastrofie w Czarnobylu - wskazano w nim zespół ludzkich cech i postaw jako całość. Od tego czasu wiele osób i instytucji stosuje ten termin, modyfikując jednak jego zakres.
Piotr Kowalski
Najbardziej trafną definicję przedstawiła Brytyjska Komisja Zdrowia i Bezpieczeństwa (HSC):
Produkt indywidualnych i grupowych wartości, postaw, postrzegania, kompetencji i wzorów zachowań, które określają zaangażowanie oraz styl zarządzania bezpieczeństwem i zdrowiem organizacji (HSC, 1993).
Osobiście jestem bliski jeszcze jednej definicji kultury bezpieczeństwa: „to poziom bezpieczeństwa jaki każdy z nas utrzymuje myśląc, że nikt na niego nie patrzy”.
Kultura bezpieczeństwa zawsze jest postrzegana personalnie (indywidualnie) oraz grupowo, przy czym podejście organizacji (firmy) do bezpieczeństwa jest pochodną dwóch czynników:
- ogólnego nastawienia osób zarządzających, które tworzą zasady, reguły i „klimat” firmy, oraz
- zachowania, przekonań i postaw każdego pracownika z osobna.
Kultura bezpieczeństwa funkcjonuje więc w dwóch warstwach: zarządczej i behawioralnej.
Warstwa zarządcza |
Warstwa behawioralna |
| Wzorce zasady i normy wprowadzone i utrwalone |
Zachowania sposób w jaki zachowują się ludzie |
| Założenia oczekiwane zachowania i postępowania |
Przekonania zespół wartości i zasady jakie przyjmujemy za słuszne |
| Działanie operacyjne codzienne procedury i zasady postępowania |
Postawy zespół wartości i zasady jakie prezentujemy |
|
|
|
Warstwa zarządcza zawiera w sobie zbiór sformułowanych wzorców i zasad, które mają określić sposoby postępowania i oczekiwane zachowania. Tymi elementami możemy zarządzać.
Warstwę behawioralną możemy kształtować i modyfikować. I to właśnie warstwa behawioralna kultury bezpieczeństwa jest krytyczna w rozważaniu całości. Nie da się rozłączyć obu warstw - nawet najlepsze zasady nie poparte działaniem na wszystkich szczeblach organizacji, nie stworzą klimatu dla uznania bezpieczeństwa jako wartości przewodniej.
Nawet najlepsze zasady nie poparte działaniem na wszystkich szczeblach organizacji, nie stworzą klimatu dla uznania bezpieczeństwa jako wartości przewodniej.
Model rozwoju kultury bezpieczeństwa
Obserwując podejście do bezpieczeństwa w różnych organizacjach, spróbowałem zestawić model rozwoju kultury bezpieczeństwa. Ująłem w nim podejście do warstwy zarządczej oraz behawioralnej. Stwierdziłem, że w warstwie behawioralnej, istotnym jest rozważenie:
- komórek/grup osób stanowiących „siłę przewodnią” do tworzenia zasad bezpieczeństwa a następnie wymagania ich stosowania,
- roli służby bhp,
- roli i zaangażowania pracowników w kwestie bezpieczeństwa.
DZIĘKUJEMY ŻE JESTEŚ Z NAMI!
Podobał Ci się ten artykuł?
Podziel się nim ze znajomymi !
