Blog

W dzisiejszych przedsiębiorstwach produkcyjnych kluczowymi czynnikami sukcesu, które pozwalają firmom się rozwijać i być konkurencyjnymi są jakość, koszty i dostępność produktów dokładnie wtedy, kiedy klient ich potrzebuje. Próbując zwiększyć produktywność zakładu, powinniśmy zawsze mieć na uwadze pytanie: Jak osiągnąć wymienione cele, nie zapominając przy tym o BHP i ergonomii pracy?

Marcin Kowalski

Choć są to bardzo ważne elementy funkcjonowania firm i realizacji ich potrzeb biznesowych, często zapomina się o tych, którzy tworzą te wartości, czyli o ludziach pracujących na często nieergonomicznych stanowiskach stwarzających zagrożenie dla zdrowia, życia lub w najlepszym przypadku ograniczających komfort ich pracy. Próbując zwiększyć produktywność zakładu (a tym samym zredukować koszty), powinniśmy zawsze mieć na uwadze pytanie: Jak osiągnąć wymienione cele, nie zapominając przy tym o BHP i ergonomii pracy? Podczas mojej pracy w środowisku produkcyjnym miałem styczność z wieloma czynnikami wpływającymi na pogorszenie warunków pracy operatorów, ale również z wieloma inicjatywami pozwalającymi na poprawę świadomości BHP w przedsiębiorstwie. Niektóre z nich zostały opisane w tym artykule oraz znajdą się w cyklu kolejnych artykułów, opisujących szczegółowo elementy zwracające szczególną uwagę.
Przede wszystkim zadajmy pytanie: dlaczego warto poważnie podejść do problemu braku świadomości BHP? Odpowiedź może wydawać się prosta: BHP to wymóg prawny, stąd jesteśmy zmuszeni do przestrzegania zasad narzuconych przez państwo polskie. Jest to zatem argument konieczny, niezależny od nas. Co zrobić jednak, aby z jednej strony – być firmą konkurencyjną pod względem kosztów, ale również przyjazną ludziom, stwarzającą jak najwyższy komfort pracy i bezpieczeństwa? Ponieważ kluczowym i niezwykle ważnym czynnikiem kosztu wytworzenia jest produktywność pracowników produkcyjnych, warto zaprezentować, jak mógłby wyglądać dobrze przemyślany projekt poprawy produktywności, spełniający przede wszystkim zasady BHP i ergonomii.

Każdy projekt zaczyna się od fazy jego inicjacji, dalej mamy etap analizy, planowanie i realizację, aż do jego zakończenia. Już w fazie inicjacji projektu, tworząc kartę projektu, powinniśmy zwrócić uwagę na wpisanie w cele kluczowe, oprócz wzrostu produktywności, zbudowanie świadomości BHP oraz zapewnienie ergonomii. Menadżer projektu, który musi podpisać się pod tak przygotowaną kartą projektu, otrzymuje jasny sygnał od sponsora (właściciela obszaru, w którym projekt jest realizowany), że we wszystkich przeprowadzanych usprawnieniach i działaniach musi uwzględniać zasady BHP i ergonomii. Dodatkowo, warto już przy inicjowaniu projektu i dobieraniu członków zespołu, włączyć w fazę planowania i wdrażania specjalistę ds. BHP (szacunkowo co najmniej na 20 proc. czasu trwania projektu), mamy wtedy pewność, że niczego nie pominiemy.
Zaczynając fazę analizy, diagnozy stanu obecnego, zbierana jest bardzo duża ilość danych, pozwalających na znalezienie problemów, które nie pozwalają na osiągnięcie pożądanej produktywności, a na ich podstawie oceniany jest potencjał, jaki ma dany obszar produkcyjny. Jednym z najczęściej wykorzystywanych narzędzi, stosowanych przy ocenie tzw. frakcji czasu, jest obserwacja migawkowa polegająca na obserwacji operatora lub grupy operatorów co stały, powtarzalny okres czasu, np. co 2 minuty, i zapisywanie tego, czym w tym momencie dana osoba się zajmuje. Menadżer projektu już na tym etapie powinien zwrócić uwagę zbierającym dane na poszukiwanie problemów związanych z BHP. Na przykład wykonując obserwację migawkową przez 8 godzin na produkcji, powinniśmy zwrócić uwagę, czy operator nie wykonuje zbędnych ruchów rękami, spowodowanych złym rozmieszczeniem pojemników z częściami (brak tzw. 5S o którym więcej będę pisał w kolejnych artykułach), czy nadprodukcja wyrobów nie stwarza zagrożenia upadnięcia na siedzącego operatora, czy operator podczas nadmiernego transportu nie przenosi własnoręcznie zbyt dużego obciążenia, czy urządzenia na stanowiskach mają osłony zapobiegające skaleczeniu i wiele innych tego typu czynników.