Blog

W powszechnym przekonaniu, zadaniem lekarza medycyny pracy jest przeprowadzanie badań profilaktycznych – wstępnych, okresowych i kontrolnych, jednak zapominamy zwykle o pozostałych zadaniach jednostek służby medycyny pracy. Tymczasem zgodnie z ustawą o służbie medycyny pracy z 27 czerwca 1997 r. (Dz.U. Nr 95, poz. 593, ostatnia modyfikacja ustawy z 12 grudnia 2008 r.), została ona utworzona w celu ochrony zdrowia pracowników przed wpływem niekorzystnych warunków środowiska pracy i sposobem jej wykonywania oraz sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej, w tym kontroli zdrowia nad nimi.

Jolanta Walusiak-Skorupa

Działania te przede wszystkim mają polegać na ograniczaniu szkodliwego wpływu pracy na zdrowie, w szczególności przez współdziałanie z pracodawcą w procesach rozpoznawania, oceny i redukcji:

• czynników występujących w środowisku pracy oraz sposobów wykonywania pracy mogących mieć ujemny wpływ na zdrowie,
• ryzyka zawodowego w środowisku pracy.

Obowiązkiem służby medycyny pracy jest również informowanie pracodawców i pracowników o możliwości wystąpienia niekorzystnych skutków zdrowotnych będących następstwem wykonywanej pracy oraz udzielanie pracodawcom i pracującym porad w zakresie organizacji pracy, ergonomii, fizjologii i psychologii pracy.

Kolejną grupą działań jest sprawowanie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, które obejmuje:

a) wykonywanie badań wstępnych, okresowych i kontrolnych przewidzianych w Kodeksie pracy,
b) orzecznictwo lekarskie do celów przewidzianych w Kodeksie pracy i w przepisach wydanych na jego podstawie,
c) ocenę możliwości wykonywania pracy lub pobierania nauki, uwzględniającą stan zdrowia i zagrożenia występujące w miejscu pracy lub nauki,
d) prowadzenie działalności konsultacyjnej, diagnostycznej i orzeczniczej w zakresie patologii zawodowej,
e) prowadzenie czynnego poradnictwa w stosunku do chorych na choroby zawodowe lub inne choroby związane z wykonywaną pracą,
f) wykonywanie szczepień ochronnych, o których mowa w art. 17 ustawy z 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz.U. Nr 126, poz. 1384 oraz z 2003 r. Nr 45, poz. 391),
g) monitorowanie stanu zdrowia osób pracujących zaliczanych do grup szczególnego ryzyka, a zwłaszcza osób wykonujących pracę w warunkach przekroczenia normatywów higienicznych, młodocianych, niepełnosprawnych oraz kobiet w wieku rozrodczym i ciężarnych,
h) wykonywanie badań umożliwiających wczesną diagnostykę chorób zawodowych i innych chorób związanych z wykonywaną pracą.

Do zadań służby medycyny pracy należy również:

• prowadzenie ambulatoryjnej rehabilitacji leczniczej, uzasadnionej stwierdzoną patologią zawodową,
• organizowanie i udzielanie pierwszej pomocy medycznej w nagłych zachorowaniach i wypadkach, które wystąpiły w miejscu pracy, służby lub pobierania nauki,
• inicjowanie i realizowanie promocji zdrowia, a zwłaszcza profilaktycznych programów prozdrowotnych, wynikających z oceny stanu zdrowia pracujących,
• inicjowanie działań pracodawców na rzecz ochrony zdrowia pracowników i udzielania pomocy w ich realizacji, a w szczególności w zakresie:  a) informowania pracowników o zasadach zmniejszania ryzyka zawodowego,
  b) wdrażania zasad profilaktyki zdrowotnej u pracowników należących do grup szczególnego ryzyka,
  c) tworzenia warunków do prowadzenia rehabilitacji zawodowej,
  d) wdrażania programów promocji zdrowia,
  e) organizowania pierwszej pomocy przedmedycznej,
• prowadzenie analiz stanu zdrowia pracowników, a zwłaszcza występowania chorób zawodowych i ich przyczyn oraz przyczyn wypadków przy pracy,
• gromadzenie, przechowywanie i przetwarzanie informacji o narażeniu zawodowym, ryzyku zawodowym i stanie zdrowia osób objętych profilaktyczną opieką zdrowotną.