Skupiając uwagę czytelników na organizacji pracy stojącej i zastosowaniu dobrych praktyk ergonomicznych, nie sposób jest nie odnieść się do wysokości pola pracy. Dodatkowa możliwość zastosowania powierzchni roboczych z regulowaną wysokością na pewno będzie wyrazem poszanowania zasad ergonomii.
Elżbieta Kowalska
Wieloletni obraz, nakreślony poprzez obserwację pracy na różnych stanowiskach, pozwala mi wysnuć właściwe wnioski z tego typu rozwiązań konstrukcyjnych, dodam bardzo dobrych i spełniających swoją rolę, ale tylko w połączeniu ze świadomością ergonomiczną pracowników. Jeżeli pracownicy z różnych przyczyn np. nieświadomości, a być może z czystego lenistwa nie korzystają z możliwości komfortu, oferowanego przez regulowany stół roboczy, to pracując przy maksymalnie niedostosowanej wysokości sami stworzą sobie warunki uciążliwe lub wręcz szkodliwe. Zbyt wysoko umieszczona powierzchnia robocza będzie miała wpływ na zwiększenie obciążenia szyi, obręczy barkowej oraz doprowadzi do dolegliwości bólowych ramion, z racji konieczności ich unoszenia. Z kolei zbyt niskie położenie płaszczyzny roboczej wymusi konieczność pochylania tułowia do przodu, co będzie preludium do zmian zwyrodnieniowych w obrębie dolnego odcinka kręgosłupa.
Podczas pracy w pozycji stojącej pracownik musi zachować postawę naturalną, pozbawioną jakichkolwiek wymuszeń ciała. Naturalna oznacza postawę wyprostowaną, zachowującą anatomiczne krzywizny kręgosłupa, skierowaną ku przodowi i nieskręconą. Przybranie właściwej postawy ciała będzie możliwe, jeśli w ergonomii stanowiska uwzględnimy również zachowanie przestrzeni na nogi tj. ok.10 cm na kolana i 15 cm na stopy.
Wysokość robocza zazwyczaj ustalana jest w odniesieniu do wysokości łokciowej. Musimy wiedzieć, że optymalna wysokość pola pracy uzależniona jest też od charakteru wykonywanych prac. Najkorzystniejszą wysokość dla tzw. pracy normalnej w pozycji stojącej (pracy ręcznej, nie wymagającej szczególnej precyzji) wyznacza poziom, przy którym dłonie sięgają ok. 75 mm poniżej swobodnego położenia łokci pracownika. Dla czynności dokładnych/precyzyjnych, wymagających szczególnej kontroli wzrokowej, stosuje się wyższe w stosunku do normalnego położenie płaszczyzny pracy. Wykonywanie tego typu prac można ułatwić dzięki zastosowaniu wsparcia przedramion, przy czym element wspierający musi posiadać krawędzie zaokrąglone. Z kolei dla prac ręcznych, związanych z operowaniem dużymi przedmiotami i użyciem siły, zaleca się odpowiednio obniżenie położenia płaszczyzny pracy. Generalnie przedział wysokości dla pola pracy winien zawierać się pomiędzy wysokością wyrostka barkowego a wysokością łokciową. Zalecaną wysokość pola pracy w pozycji stojącej (w mm) w zależności od rodzaju pracy przedstawiono na poniższym rysunku.
Jeśli wysokość robocza nie może być regulowana, to zarówno dla prac wykonywanych w pozycji stojącej jak i siedzącej jest ona dobierana według wymiarów pracownika 95-centylowego. Osobom niższym należy zapewnić wygodną pozycję, stosując podesty lub podnóżki o odpowiedniej wysokości. Dla uściślenia tego tematu dodam, że w doborze właściwej wysokości roboczej do wymiarów ludzkiego ciała konieczne będzie sięgnięcie do normy PN-EN 547-3+A1:2010 Bezpieczeństwo maszyn – Wymiary ciała ludzkiego – Część 3: Dane antropometryczne.W przywołanej normie określono wymagania dotyczące wymiarów ciała ludzkiego (dane antropometryczne), które są wymagane w PN-EN 547-1:2000 i PN-EN 547-2:2000 do obliczeń wymiarów dostępu stosowanych w maszynach. Uwzględniono wymiary antropometryczne kobiet i mężczyzn. Wymiary zostały podane zgodnie z wymaganiami wg PN-EN 547-1:2000 i PN-EN 547-2:2000, dla 5., 95. i 99. centyla rozpatrywanej populacji europejskiej.
Dla przykładu podam rekomendowane wysokości blatów roboczych, wyrażone w mm podczas wykonywania prac w pozycji stojącej:
DZIĘKUJEMY ŻE JESTEŚ Z NAMI!
Zainteresował Cię ten artykuł?
Podziel się nim ze znajomymi !
