Blog

CEMEX Polska Sp. z o.o należy do krajowej czołówki producentów cementu, betonu towarowego oraz kruszyw. W swoich trzech zakładach cementowych (Cementownia Chełm, Cementownia Rudniki oraz Przemiałownia Gdynia), blisko 40 wytwórniach betonu towarowego, 7 kopalniach kruszyw oraz w biurze korporacyjnym w Warszawie firma zatrudnia niemal 1200 osób.

Największym priorytetem w CEMEX Polska jest bezpieczeństwo pracowników, podwykonawców, klientów oraz dostawców. System zarządzania BHP CEMEX opiera się na normie PN-N-18001, który jest co roku nadzorowany przez zewnętrzną jednostkę akredytacyjną.
Drugim filarem systemu zarządzania jest korporacyjny HSMS (Health & Safety Management System) składający się z 14 elementów operacyjnych obejmujących wszystkie praktyczne aspekty zarządzania BHP. Stanowi on doprecyzowanie procedur wynikających z normy PN-N-18001. Oba systemy są kompatybilne oraz wzajemnie zależne.

Podwykonawcy są nieodłącznym elementem środowiska pracy, jest im zlecanych wiele prac remontowych, konserwacyjnych i innych. Pracownicy firm podwykonawczych, mimo że nie są bezpośrednio zatrudnieni w CEMEX Polska, nie są traktowani jako osoby obce. Myślenie, że podwykonawca jest tylko od wykonania zleconych prac, a sposób w jaki zostaną one wykonane pozostaje już tylko jego zmartwieniem, jest w firmie niedopuszczalne.
- W CEMEX najwyższym priorytetem jest zdrowie i bezpieczeństwo pracowników. Chcemy, aby każdy kto pracuje dla CEMEX wykonywał pracę w sposób bezpieczny dla siebie i dla innych, a po wykonaniu swoich obowiązków wracał do domu zdrowy i w dobrej kondycji. – mówi Tomasz Skibiński – Dyrektor BHP w CEMEX Polska.

Cel - zero wypadków

Podstawowy cel w zakresie BHP to „ZERO WYPADKÓW PRZY PRACY”, dlatego od pracowników, kontrahentów, ich podwykonawców oraz innych osób pracujących lub przebywających na terenie zakładów wymagane jest i oczekiwane stosowanie przepisów i zasad BHP.
CEMEX Polska ma obowiązek moralny, prawny oraz biznesowy zapewnienia, żeby wszelkie czynności wykonywane w zakładach były planowane, monitorowane, realizowane w sposób kontrolowany oraz bezpieczny dla zdrowia i życia ludzi oraz dla środowiska.

Obowiązkiem firmy jest zapewnienie, aby podwykonawcy przedstawili swoje kompetencje w zakresie BHP, zanim podejmą jakąkolwiek pracę. Zapewnia to efektywne zarządzanie zadaniami i ograniczenie zagrożeń dla bezpieczeństwa pracowników i podwykonawców.

Kwalifikacja podwykonawców

Pierwszym elementem systemu zarządzania jest kwalifikacja podwykonawców. Obecnie przy współpracy z firmą PICS wprowadzany jest system oceny zgodności podwykonawców ze standardami BHP CEMEX Polska. Dotychczas każdy z Pionów biznesowych zbierał samodzielnie dane dotyczące podwykonawców. Wprowadzenie platformy zmniejszy biurokrację oraz duplikowanie danych. Program dedykowany jest do wszystkich dostawców świadczących usługi na terenie zakładów CEMEX Polska.

Podwykonawca po zarejestrowaniu się na platformie zobligowany jest do wypełnienia ankiety dotyczącej ogólnej kondycji firmy jak i kwestii związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy, procedurami bezpieczeństwa, itp. Po przesłaniu odpowiedzi pracownicy PICS analizują i weryfikują zarówno odpowiedzi na pytania jak i jakość dosłanych dokumentów (procedury, instrukcje, itp.).

Specjaliści PICS po ocenie udzielonych odpowiedzi oraz weryfikacji dokumentacji wystawią dostawcy flagę:
- Zieloną – wszystkie wymagania spełnione
- Żółtą – małe niedociągnięcia (np. brak dokumentów, ale dostawca obiecał dosłać w terminie kilku dni)
- Czerwoną – dostawca ma duże braki (wypadki śmiertelne pracowników w ostatnich 12 miesiącach, brak wdrożonych podstawowych zasad BHP i OŚ).

System flagowy jest „żywy”, tzn. dostawca z zieloną flagą może ją utracić na rzecz czerwonej, jeśli okaże się, że np. podczas wykonywania prac dopuścił się rażącego naruszenia przepisów BHP i OŚ.

Po zalogowaniu się użytkownika CEMEX na platformie widoczny będzie status każdego podwykonawcy wraz z przypisaną flagą. Istnieje możliwość wyszukania konkretnej firmy oraz na bieżąco wpisywania notatek z prac przez nią wykonywanych.
W zamian za przystąpienie do programu oceny, podwykonawca otrzymuje certyfikat zgodności ze standardami CEMEX po przeprowadzonym audycie. Podwykonawca, który uzyskał zieloną flagę traktowany jest priorytetowo w stosunku do firm, które mają czerwone flagi lub nie przystąpiły do programu.

Program oceny podwykonawców jest częścią europejskiej bazy danych, dlatego firmy mają zwiększone szanse na uzyskanie kontraktów w zakładach CEMEX rozlokowanych na terenie Europy.
Wszystkie umowy z kontrahentami zawierają zapis, że wymóg pracy w bezpieczny sposób oraz zgodnie z przepisami i zasadami BHP i ppoż. obowiązującymi na terenie zakładów CEMEX Polska jest warunkiem zawarcia umowy.

Integralną częścią każdej umowy lub zlecenia jest załącznik opisujący wymagania BHP w stosunku do Kontrahentów CEMEX Polska. Zgodnie z zawartymi w nim zapisami, kontrahenci a także ich podwykonawcy zobowiązani są do bezwzględnego przestrzegania przepisów i zasad BHP i ppoż. wynikających z polskiego ustawodawstwa oraz Polityki BHP CEMEX,  przy czym kontrahenci ponoszą za swoich podwykonawców pełną odpowiedzialność.
Przed rozpoczęciem pracy podwykonawca zobowiązany jest wyznaczyć osobę sprawującą nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników podwykonawcy.

Ocena ryzyka

Kluczowym elementem systemu zarządzania BHP jest ocena ryzyka, dlatego przed podjęciem prac nadzorujący je pracownicy podwykonawcy oraz CEMEX przeprowadzają analizę bezpieczeństwa wykonywanych prac, wymieniając się informacjami dotyczącymi zagrożeń oraz stosowania odpowiednich zabezpieczeń. Identyfikują też zagrożenia, miejsca lub czynności, przy których mogą one powstać, wspólnie określają środki kontrolne, jakie należy zastosować celem minimalizacji ryzyka a na koniec określają stopień ryzyka. Ocena ryzyka jest integralną częścią Protokołu Przekazania-Odbioru, czyli pisemnego pozwolenia na prace, który otrzymuje osoba nadzorująca ze strony podwykonawcy. Jeżeli pomimo zastosowania środków kontrolnych ryzyko określone zostanie w stopniu wysokim prace nie mogą być rozpoczęte.

Szkolenia

W trakcie szkolenia BHP poprzedzającego prace, pracownicy podwykonawcy są zapoznawani z 12 zasadami bezpiecznej pracy oraz wszystkimi potencjalnymi zagrożeniami występującymi na terenie zakładu.

W 2015 r. wprowadzono również szkolenia wprowadzające dla podwykonawców w formie e-learningu, które - biorąc pod uwagę stale rosnącą ilość kontrahentów – stanowią doskonałe narzędzie propagowania zasad BHP i budowania świadomości wśród pracowników podwykonawców.

Środki ochrony indywidualnej

Wszyscy podwykonawcy pracujący na terenie zakładów CEMEX Polska zobowiązani są do stosowania sprzętu ochrony indywidualnej wskazanego w ocenie ryzyka. Szczególnie, w każdym przypadku i zawsze na terenie zakładów CEMEX obowiązuje stosowanie czterech podstawowych elementów:
- kasku ochronnego,
- obuwia ochronnego,
- okularów ochronnych do ogólnego zastosowania oraz
- odzieży ochronnej o wysokiej widoczności (np. kamizelki ostrzegawczej).

Rękawice ochronne, dobrane odpowiednio do zagrożeń, są wymagane przy wszystkich pracach ręcznych, gdzie występuje możliwość urazu rąk. Natomiast przy przeładunku materiałów sypkich pod ciśnieniem (cement, popioły, inne) obowiązuje bezwzględne stosowanie gogli ochronnych. Innymi środkami ochrony indywidualnej stosowanymi w wybranych obszarach są m.in. ochronniki słuchu stosowane w strefach nadmiernego hałasu np. w hali młynów cementu oraz półmaski przeciwpyłowe stosowane np. na stacjach przesypowych kruszyw.

Przed rozpoczęciem pracy podwykonawca zobowiązany jest przedstawić dokumentację potwierdzającą, że wszelki sprzęt pomocniczy – rusztowania, drabiny, narzędzia oraz inne używane materiały posiadają wymagane atesty lub deklarację zgodności.
Do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych niezbędne jest pisemne pozwolenie, zawierające m.in. ocenę ryzyka. Prace takie mogą być wykonywane przez co najmniej 2 osoby i pod bezpośrednim nadzorem osób wyznaczonych przez podwykonawcę.

Kary

W CEMEX przykładana jest duża waga do bezpieczeństwa na drodze. Transport osób i towarów na terenie firmy oraz do- i z zakładów musi odbywać się zgodnie z obowiązującymi przepisami (w tym przepisami dotyczącymi warunków pracy kierowców, ruchu drogowego, przepisami i zasadami BHP i p.poż.), środkami transportu do tego przystosowanymi oraz posiadającymi wszelkie niezbędne elementy bezpieczeństwa (w tym światła, kierunkowskazy i lusterka) a także wymagane prawem dokumenty dotyczące pojazdu czy przewozu.
W przypadku stwierdzenia przez CEMEX Polska naruszenia przez podwykonawcę realizującego transport drogowy przepisów i zasad BHP, CEMEX Polska jest uprawniony do odmowy wyładunku lub załadunku samochodu.

Podejście w firmie do kwestii bezpieczeństwa jest pryncypialne.
W przypadku naruszania przez podwykonawcę przepisów, zasad BHP, i przepisów p.poż. w tym zawartych w załączniku do umów CEMEX Polska jest uprawniony do:
- zawieszenia wykonania całości lub części umowy, gdy naruszenia są poważne lub powtarzalne, do czasu ustalenia przez strony i wdrożenia przez podwykonawcę planu poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy,
- rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia w przypadku, gdy naruszenia te są poważne lub powtarzalne, a podwykonawca nie wdrożył planu w terminie 14 dni od zawieszenia wykonania Umowy,
- żądania natychmiastowego wydalenia z terenu zakładu oraz trwałej podmiany pracownika dopuszczającego się poważnych lub powtarzalnych naruszeń zasad BHP. Jeżeli zasady narusza kierowca, wtedy stosowane są kary z „Katalogu kar dla kierowców za naruszenia BHP i Ruchu Drogowego”, który jest udostępniany podwykonawcom przed rozpoczęciem współpracy.
W wachlarzu kar są przewidziane także kary finansowe. Może to być kara umowna wymieniona w „Katalogu kar za naruszenia BHP i ppoż.”, a gdy wyrządzone szkody przekraczają wysokość tych kar, to od podwykonawcy może zostać wyegzekwowane pokrywające je odszkodowanie.

Bezpieczeństwo kierowców

Szczególnie istotną grupą podwykonawców są kierowcy świadczący usługi transportu cementu oraz kruszyw. Dlatego system zarządzania bezpieczeństwem podwykonawców opiera się zarówno na edukacji jak i monitoringu. Wdrożony został proces audytowania kierowców, pojazdów przez nich używanych, oraz miejsc dostaw u klientów. W tym celu stworzono grupę przeszkolonych audytorów, która weryfikuje podczas audytów samochody, np. to czy posiadają one wymagane elementy bezpieczeństwa oraz jaki jest ich stan techniczny.

Audytowani są również kierowcy - posiadane przez nich uprawnienia oraz prawidłowość ich zachowań, np. czy podczas jazdy jeżdżą z przepisową prędkością, czy mają zapięte pasy bezpieczeństwa, lub czy podczas wsiadania lub wysiadania z kabiny pojazdów zachowują zasadę trzech punktów kontaktu.

Na cementowniach stworzono odpowiednie stanowiska, gdzie kierowcy samochodów mogą sprawdzić poprawność ustawienia lusterek w swoich samochodach i odpowiednio je skorygować. Czas sprawdzenia lusterek jest krótki (wynosi około 10 -15 minut), a kierowca może to wykonać samodzielnie, bez pomocy innych osób. Często okazuje się, że do skorygowania ustawień kwalifikuje się większość lusterek w danym samochodzie.

Audytorzy kontrolują także miejsca dostaw, gdzie samochody prowadzą rozładunek produktów. Zwracają wtedy uwagę na drogi dojazdowe, czy miejsce rozładunku jest odpowiednie oraz na to, żeby pojazd mógł bezpiecznie opuścić miejsce dostawy. Audyty te są prowadzone u klientów, co jest obopólnie korzystne. Przy tych audytach oceniane jest ryzyko dostawy i jeśli jest wysokie to CEMEX Polska wspólnie z klientem stara się doprowadzić do tego, żeby dostawa odbywała się w warunkach bezpiecznych, a klient w ten sposób korzystając z wiedzy CEMEX sam poprawia na swoim zakładzie standardy BHP.

W celu zapoznania kierowców z zasadami BHP obowiązującymi w CEMEX Polska, przygotowany został materiał szkoleniowy w formie e-learningu. Każdy nowy kierowca zgłoszony przez przewoźnika otrzymuje pocztą informację, w której zawarta jest strona internetowa ze szkoleniem oraz login i hasło. Szkolenie zakończone jest testem, po zaliczeniu którego kierowca ma prawo do wydrukowania certyfikatu - dopiero wtedy nabywa kwalifikacje do wykonywania usług transportowych w CEMEX. Generowane są raporty ze szkoleń, przez co istnieje dostęp do informacji kto, gdzie i kiedy odbył szkolenie. Dodatkowo Dział BHP przygotowuje raz na kwartał materiały szkoleniowe, które przesyłane są do przewoźników, którzy przekazują je do zapoznania kierowcom. Dotychczas materiały szkoleniowe obejmowały tematykę zasad BHP przy wjazdach i na terenie placów budów, prac w przestrzeni zamkniętej, rozładunku pojazdów w pobliżu napowietrznych linii energetycznych oraz potknięć i upadków.

Konkurs dla podwykonawców

W celu zacieśnienia współpracy i upowszechnienia kultury bezpieczeństwa pracy wśród podwykonawców, w tym zachęcenia ich do reagowania na pojawiające się zagrożenia, wprowadzony został konkurs BHP, mający na celu wyłonienie najlepszych firm, które prezentują wysoką kulturę bezpieczeństwa pracy oraz wyróżniają się wdrożonymi standardami w zakresie przestrzegania przepisów i zasad BHP.

Konkurs dotyczy firm zarówno stale świadczących usługi jak i współpracujących jednorazowo.Firmy uczestniczące w konkursie są poddawane półrocznej ocenie w oparciu o następujące kryteria :
- ilość i rodzaj naruszeń przepisów BHP zanotowanych przez pracowników służby ochrony, Specjalistów ds. BHP oraz pozostałych pracowników CEMEX Polska,
- wyposażenie pracowników w sprzęt ochrony indywidualnej,
- stosowane metody wykonywania prac,
- rodzaj oraz jakość posiadanego sprzętu,
- terminowość oraz sposób wykonywanych powierzonych zleceń,
- opinia powiązanych z firmą Specjalistów, Kierowników oraz Dyrektora zakładu.

Podwykonawca, który otrzyma najlepsze oceny otrzymuje list gratulacyjny wraz z referencjami od CEMEX Polska, a jego pracownicy firmowe upominki.

Firmy zewnętrzne świadczące jednorazowo lub sporadycznie usługi na rzecz CEMEX Polska a wykazujące się wysoką kulturą bezpieczeństwa pracy na wniosek Dyrektora, Kierownika lub Specjalisty danego działu mogą zostać nagrodzone listem referencyjnym.

Głównymi kryteriami przedłożenia wniosku o wręczenie listu referencyjnego są:
- brak wypadków przy pracy wśród pracowników podwykonawcy.
- brak zarejestrowanych naruszeń przepisów BHP pracowników podwykonawcy.
- dokładność oraz terminowość wykonanych prac.

Wszystkie z opisanych działań mają za zadanie osiągniecie celu, jakim jest zero wypadków przy pracy. W 2014 roku było naprawdę bardzo blisko, niestety w grudniu jeden z pracowników podwykonawcy poślizgnął się na oblodzonej powierzchni w wyniku czego doszło do urazu nogi.
W 2015 roku również odnotowano wypadki z udziałem podwykonawców, co jest powodem do dalszego ciągłego doskonalenia systemu zarządzania podwykonawcami. Kluczowym elementem w osiągnięciu wyznaczonego celu jest otwartość oraz ścisła współpraca w zakresie bezpieczeństwa pracy.