Blog

Termin, miejsce, czas, forma czy też sposób wypłaty wynagrodzenia za pracę – wydawać by się mogło, że wiedza na ten temat jest powszechna. Jak jednak pokazuje praktyka, powstające na tym tle pytania wracają niczym bumerang, bo przecież „diabeł tkwi w szczegółach”…

Termin

Jako świadczenie o charakterze okresowym (periodycznym) wynagrodzenie za pracę powinno być płacone w sposób cykliczny. Ustawodawca przyjął, że częstotliwość tego cyklu nie może być mniejsza niż 1 raz na miesiąc. Pracodawca jest zatem obowiązany wypłacać pracownikowi wynagrodzenie co najmniej raz w miesiącu. Comiesięczny termin wypłaty wynagrodzenia zsynchronizowany jest z przyjętym zwyczajowo w obrocie okresem rozliczeniowym periodycznych opłat, do których ponoszenia zobligowany jest pracownik (czynsz, media, raty kredytów itp.)1.

Pracodawca jest zobowiązany ustalić stały termin wypłaty wynagrodzenia w treści układu zbiorowego pracy lub w regulaminie pracy. O częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę pracodawca zobligowany jest dodatkowo poinformować pracownika na piśmie do 7 dni od zawarcia umowy o pracę (art. 29 § 3 p. 2 k.p.). Pracodawcy, którzy nie mają obowiązku sporządzania regulaminów pracy, w treści wspomnianej informacji dodatkowej powinni również określić miejsce, termin i czas wypłaty wynagrodzenia.

Comiesięczny cykl jest wielkością minimalną. Nic nie stoi więc na przeszkodzie, aby dokonywać wypłaty wynagrodzenia częściej niż jeden raz w miesiącu. Częstsze niż jednomiesięczne okresy wypłaty wynagrodzenia mogą zostać wprowadzone w aktach prawa zakładowego (np. układ zbiorowy pracy, regulamin pracy) bądź w umowie o pracę. Ewentualny spór na tle kwestii: czy w danym przypadku wprowadzenie układem zbiorowym pracy lub regulaminem pracy więcej niż jednego terminu wypłaty wynagrodzenia w miesiącu jest zabiegiem korzystnym dla pracownika w kontekście art. 18 kodeksu pracy, będzie rozstrzygał sąd pracy na podstawie pozwu pracownika.

Wynagrodzenie za pracę, którego płatność następuje raz w miesiącu z reguły wypłacane jest „z dołu”. Wyjątki w tym zakresie, przewidujące wypłatę „z góry”, mogą wynikać z przepisów ustawowych (np. nauczyciele2 i nauczyciele akademiccy3), regulaminu wynagradzania, czy umowy o pracę4.

Termin wypłaty dokonywanej „z dołu” powinien przypadać w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Wypłata wynagrodzenia powinna być dokonana niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości (art. 85 § 1–2 k.p.). Jeżeli ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym (art. 85 § 3 k.p.). Dniem wolnym w rozumieniu tego przepisu są nie tylko niedziele i święta wymienione w ustawie z 18.01.1951 r. o dniach ustawowo wolnych od pracy (DzU nr 4, poz. 28, ze zm.), ale również dni wolne branżowe (np. Dzień Górnika), zawodowe (np. Dzień Edukacji Narodowej), a także dni wolne wynikające z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy5.

Składniki wynagrodzenia za pracę przysługujące pracownikowi za okresy dłuższe niż jeden miesiąc (np. premia kwartalna) wypłaca się z dołu w terminach określonych w przepisach prawa pracy (art. 85 § 1–3 k.p.).

Analizowane przepisy kodeksu pracy wymagają, aby ustalony termin wypłaty wynagrodzenia miał cechę stałości i przypadał nie rzadziej niż raz w miesiącu, nie później niż do 10 dnia miesiąca przypadającego po miesiącu, za który wynagrodzenie to ma zostać wypłacone. Metoda wyznaczenia terminu wypłaty wynagrodzenia nie ma znaczenia, byleby tylko wskazana przez nią data spełniała wymóg konkretności i stałości. Pojęcia „termin” nie należy więc utożsamiać wyłącznie z oznaczonym cyfrą dniem miesiąca. Można więc ustalić, że terminem wypłaty jest np. 3, 5 czy 9 dzień następnego miesiąca, ale równie dobrze można ustalić, że wypłata wynagrodzenia będzie następować np. w pierwszą środę miesiąca czy też w drugi dzień roboczy kolejnego miesiąca. Każdy z tych zapisów spełnia wymogi stawiane przez przytoczony na wstępie przepis.